Elektrisch rijden
Kies Je 1-Fase of 3-Fase?
Het verschil tussen fase-1 en fase-3 laden
Elektrisch rijden wordt steeds populairder. Het aanbod van elektrische voertuigen (EV’s) groeit en de technologie rondom het laden ontwikkelt zich snel. Bij het opladen van EV’s spreekt men al snel over technische termen als voltages, ampères, kilowatturen, ‘1 fase’ en ‘3 fase’ laden. Wat wordt hier nou precies mee bedoeld en vooral: wat zijn de voordelen? Op deze pagina hebben wij alles overzichtelijk op een rijtje gezet.
het opladen van een elektrisch voertuig
Hoe snel een EV opgeladen kan worden, hangt sterk af van de auto en de omstandigheden. Voordat we hier verder op ingaan, is het van belang om te begrijpen hoe een EV geladen wordt. Er wordt namelijk vaak gedacht dat het externe laadpunt de fysieke lader is. Spoiler: dat is niet het geval. Iedere EV heeft een eigen ingebouwde boordlader, de zogenoemde ‘On-Board Charger’ (OBC). Het is de OBC die het laadproces aanstuurt. Het externe oplaadpunt levert enkel het vermogen dat de boordlader aanvraagt.
Een laadpunt levert bovendien wisselstroom, terwijl een accu gelijkstroom nodig heeft om geladen te worden. De OBC zet de binnenkomende wisselstroom om in gelijkstroom en zorgt ervoor dat de accu zo efficiënt mogelijk geladen wordt. Dit klinkt allemaal wat technisch, maar het belangrijkste is om te beseffen dat de OBC in combinatie met het externe oplaadpunt bepaalt met hoeveel vermogen een EV geladen kan worden.
Het laadvermogen
Het laadvermogen, of het vermogen waarmee geladen kan worden, speelt een belangrijke rol bij de tijd die nodig is om een EV op te laden. Het vermogen van een EV om te laden wordt doorgaans uitgedrukt in kilowatt (kW). Hoe hoger het getal, hoe meer vermogen er geladen kan worden. Hoe hoger het laadvermogen, hoe sneller de accu weer vol is.
Het beschikbare elektrische vermogen is een product van spanning (volt, V) en stroom (ampère, A). In Nederland geldt een netspanning van 230V. Een reguliere stroomgroep in de gemiddelde Nederlandse meterkast is beperkt tot 16A. Dit betekent dat een normale groep 230V x 16A = 3.680 watt kan leveren, afgerond 3,7 kW.
Er wordt regelmatig gesproken over 11 kW. Dat is 3x zoveel vermogen als een normale groep in huis kan leveren. Dit komt omdat er naast spanning en stroom nog een factor is die het laadvermogen bepaalt. Namelijk, het aantal fases.
Kort uitgelegd: bij een 1-fase laadpunt gaat de elektriciteit door twee draden (de fasedraad en de nuldraad). Bij een 3-fase laadpaal gaat de elektriciteit door vier draden (drie fasedraden en de nuldraad). Het laadvermogen van een 3-fase aansluiting is daarom hoger dan dat van een 1-fase. Met drie fases is er driemaal zoveel vermogen beschikbaar. Het sommetje van hierboven wordt dus 230V x 16A x 3 = 11.040 watt, afgerond 11 kW.
Om deze snelheid thuis te behalen, dient altijd een speciale aansluiting in de meterkast geïnstalleerd te worden, evenals een laadpaal. Omdat een 3-fase aansluiting maximaal 400 volt kan leveren, gebruikt men ook weleens de termen ‘krachtstroom’ of ‘draaistroom’. Bij oudere woningen kan het zijn dat de netbeheerder bovendien een extra aansluiting moet maken naar het stroomnet omdat de bestaande aansluiting van het type fase-1 is.
Fase-1 of fase-3
Een auto met een 1-fase boordlader verschilt qua rijden en actieradius niet van een auto met een 3-fase boordlader. Er is wel een verschil in de laadduur bij publieke laadpalen en thuisladen. Het is afhankelijk van de persoonlijke omstandigheden welk type aansluiting past bij uw situatie. Wij hebben de eigenschappen per aansluiting overzichtelijk op een rij gezet.
fase-1 laden:
- Beschikbaarheid en toegankelijkheid
Omdat fase-1 laden gebruik maakt van standaard huishoudelijke aansluitingen zonder extra benodigdheden, is het zeer toegankelijk. Bijna elk huis heeft de mogelijkheid om een EV op te laden via fase-1. Dit kan zijn via een laadpaal, maar ook gewoon via het stopcontact. - Kostenbesparing
Installatiekosten voor fase-1 laden via een laadpaal zijn significant lager dan voor fase-3 laden (waar een laadpaal noodzakelijk is). Het installeren van een fase-1 laadpaal is bovendien eenvoudiger en vereist minder aanpassingen aan de bestaande elektrische infrastructuur. - Geschikt voor dagelijks gebruik
Ondanks dat de laadsnelheid lager ligt, is fase-1 laden voor veel mensen vaak meer dan voldoende. Denk bijvoorbeeld aan woon-werkverkeer of kortere ritten. Een nacht laden kan namelijk genoeg zijn om de volgende dag met een volledig opgeladen batterij op pad te gaan. - Verminderde belasting op het elektriciteitsnet
Het elektriciteitsnet in Nederland staat onder spanning, waardoor snel laden soms niet mogelijk is tijdens piekmomenten. Fase-1 laden belast het net minder zwaar dan fase-3, waardoor het helpt om overbelasting te voorkomen.
fase-3 laden:
- Geen verschil in actieradius
Het verschil tussen fase-1 en fase-3 laadtechniek heeft geen invloed op de actieradius van een elektrische auto. - Snellere laadtijd
Het grootste verschil tussen fase-1 en fase-3 laden is de laadsnelheid. Met fase-3 laden kan een EV sneller worden opgeladen. Dit is ideaal voor mensen die grotere afstanden afleggen. - Hogere installatiekosten
De installatie van een 3-fase laadpaal is doorgaans duurder en complexer dan een fase-1 paal. Het kan bovendien zo zijn dat de elektrische infrastructuur van de woning aangepast moet worden, wat aanzienlijke kosten met zich meebrengt. - Geschikt voor zwaardere voertuigen
Fase-3 laden is bijzonder geschikt voor zwaardere voertuigen zoals vrachtwagens en bussen die een grotere batterijcapaciteit hebben en dus meer vermogen nodig hebben om efficiënt te kunnen laden.
Het maken van de juiste keuze
De keuze tussen een fase-1 en fase-3 auto hangt sterk af van jouw persoonlijke behoeften en omstandigheden. Fase-1 laden is ideaal voor dagelijks gebruik en biedt bovendien een kosteneffectieve en toegankelijke manier om een elektrische auto op te laden. Fase-3 biedt snellere laadtijden en is beter geschikt voor situaties waar snel laden noodzakelijk is. De keerzijde is dat het wel serieuze kosten met zich meebrengt. Niet alleen bij de aanschaf van een EV, maar ook bij de installatie van een laadaansluiting bij u thuis. Overweeg daarom welke laadoplossing het beste past bij uw behoeften.
Heeft u behoefte aan advies voor uw specifieke situatie, aarzel dan niet en neem vrijblijvend contact met ons op. Onze deskundige verkopers helpen u graag om slimme en duurzame keuzes te maken, afgestemd op uw behoeften.